ਸ਼ਾਹੀ ਸਰਕਾਰ

                        ਲਗਜ਼ਰੀ ਗੱਡੀਆਂ ਪੁੱਟਣਗੀਆਂ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਦੀ ਧੂੜ
                                                               ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ : ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹੁਣ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਤੇ ਵਜ਼ੀਰਾਂ ਲਈ ਨਵੇਂ ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਾਹਨ ਖ਼ਰੀਦਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਢੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਲੀ ਬੋਝ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਦੀ ਧੂੜ ਪੱੁਟੇਗਾ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ, ਵਜ਼ੀਰਾਂ, ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ,ਓ.ਐਸ.ਡੀਜ਼ ਅਤੇ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਮਹਿੰਗੇ ਵਾਹਨ ਖ਼ਰੀਦਣ ਲਈ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਮੋਟਰ ਵਹੀਕਲ ਬੋਰਡ ਦੀ ਤਿੰਨ ਅਪਰੈਲ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਹੋਈ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਨਵੇਂ ਵਾਹਨ ਖ਼ਰੀਦਣ ਵਾਸਤੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰਾ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਹਨਾਂ ਲਈ ਬਜਟ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਕਰਨ ਲਈ ਹੁਣ ਉਪਰਾਲੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਇਹ ਰਾਹ ਠੀਕ ਉਦੋਂ ਪਈ ਹੈ ਜਦੋਂ ਖ਼ਾਲੀ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਨੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰਾਹਾਂ ਵਿਚ ਕੰਢੇ ਵਿਛਾਏ ਹੋਏ ਹਨ। ਪੰਜਾਬੀ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ ਕੋਲ ਮੋਟਰ ਵਹੀਕਲ ਬੋਰਡ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਹੋਈ ਮੀਟਿੰਗ ਦੀ ਲਿਖਤੀ ਕਾਪੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ, ਜਿਸ ’ਚ ਨਵੇਂ ਵਾਹਨਾਂ ਦਾ ਏਜੰਡਾ ਤੇ ਤਜਵੀਜ਼ਾਂ ਅੱਖਾਂ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਲਈ ਨਵੀਆਂ 24 ਲਗਜ਼ਰੀ ਗੱਡੀਆਂ ਖ਼ਰੀਦਣ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਤੇ 6.51 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖ਼ਰਚ ਆਉਣਗੇ।
                  ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਲਈ ਦੋ ਬੁਲਟ ਪਰੂਫ਼ ਲੈਂਡ ਕਰੂਜ਼ਰ ਗੱਡੀਆਂ 3.40 ਕਰੋੜ ’ਚ ਖ਼ਰੀਦਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਲਈ ਇਵੇਂ ਹੀ 1.40 ਕਰੋੜ ’ਚ 7 ਇਨੋਵਾ,1.31 ਕਰੋੜ ਵਿਚ 13 ਮਹਿੰਦਰਾ ਗੱਡੀਆਂ ਅਤੇ 40 ਲੱਖ ’ਚ ਦੋ ਹੋਰ ਇਨੋਵਾ ਖ਼ਰੀਦਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੋਲ ਇਸ ਵੇਲੇ 36 ਗੱਡੀਆਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਹਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀਆਂ ਲਈ 18 ਨਵੀਆਂ ਟੋਆਇਟਾ ਫਾਰਚੂਨਰ ਜਾਂ ਟੋਆਇਟਾ ਕੈਮਰੀ ਖ਼ਰੀਦਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਤੇ 4.68 ਕਰੋੜ ਤੋਂ 5.36 ਕਰੋੜ ਤੱਕ ਖ਼ਰਚ ਆਉਣਗੇ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਓ.ਐਸ.ਡੀਜ਼ ਲਈ 1.64 ਕਰੋੜ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ 14 ਸਿਆਜ਼ ਗੱਡੀਆਂ ਖ਼ਰੀਦਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਲਈ ਇਨੋਵਾ ਜਾਂ ਕੈਮਰੀ ਖ਼ਰੀਦਣ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੇ 40 ਤੋਂ 60 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਖ਼ਰਚ ਆਉਣਗੇ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਐਮ.ਐਲ.ਏ/ਐਮ.ਪੀਜ਼ ਲਈ 12 ਇਨੋਵਾ ਗੱਡੀਆਂ 1.59 ਕਰੋੜ ’ਚ ਖ਼ਰੀਦਣ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਹੈ।
                  ਰਾਜਪਾਲ ਭਵਨ ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਛੇ ਗੱਡੀਆਂ ਖ਼ਰੀਦਣ ਵਾਸਤੇ 79.32 ਲੱਖ ਦੇ ਬਜਟ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਮੋਟਰ ਵਹੀਕਲ ਬੋਰਡ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਕਾਫ਼ੀ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਮਗਰੋਂ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਵਿੱਤ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਸੂਤਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਪੰਜਾਬ ਨੇ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਮਹਿਕਮੇ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਹਦਾਇਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜ ਗੁਆਂਢੀ ਸੂਬਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਦੀ ਰੈਂਕ ਵਾਈਜ਼ ਰਿਪੋਰਟ ਵੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਅਫ਼ਸਰ ਹੁਣ ਪੰਜ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਵਿਚ ਜੁਟੇ ਹਨ। ਬੋਰਡ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਤਜਵੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਫ਼ੌਰੀ ਲੋੜਾਂ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਉਡੀਕਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿੱਤ ਵਿਭਾਗ ਮਾਲੀ ਸਰੋਤ ਜੁਟਾਉਣ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਮਾਲੀ ਸੰਕਟ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਭੁੱਲਿਆ ਨਹੀਂ। ਤਨਖ਼ਾਹਾਂ ਦੇਣ ਲਈ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਤਨਖ਼ਾਹਾਂ ਤੇ ਕੱਟ ਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
                  ਸਰਕਾਰ ਆਖਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਖ਼ਰਚੇ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੀ ਰਾਹ ਪਈ ਹੈ। ਜੋ ਵਾਹਨ ਖ਼ਰੀਦਣ ਵੱਲ ਕਦਮ ਪੁੱਟੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ ਹਨ, ਉਹ ਹੋਰ ਹਕੀਕਤ ਬਿਆਨਦੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਦੇ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਲਈ ਵੀ ਵੱਡੀ ਪੱਧਰ ਤੇ ਵਾਹਨ ਖ਼ਰੀਦੇ ਜਾਣੇ ਹਨ। ਤਹਿਸੀਲਦਾਰਾਂ /ਨਾਇਬ ਤਹਿਸੀਲਦਾਰਾਂ ਲਈ 8.96 ਕਰੋੜ ’ਚ 147 ਮਹਿੰਦਰਾ ਬਲੈਰੋ ਗੱਡੀਆਂ,ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਾਲ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਲਈ 1.41 ਕਰੋੜ ’ਚ 22 ਡਿਜਾਇਰ ਗੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਲਈ 77 ਸਿਆਜ਼ ਜਾਂ ਹਾਂਡਾ ਸਿਟੀ ਗੱਡੀਆਂ ਖ਼ਰੀਦੀਆਂ ਜਾਣੀਆਂ ਹਨ। ਵਧੀਕ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰਾਂ ਨੂੰ ਸਿਆਜ਼ ਗੱਡੀਆਂ ਦੇਣ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਹੈ। ਵਿੱਤ ਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰਾਂ ਲਈ ਵੀ ਇਨੋਵਾ ਗੱਡੀਆਂ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਵੀਜ਼ਨਲ ਕਮਿਸ਼ਨਰਾਂ ਆਦਿ ਲਈ ਵੀ ਇਨੋਵਾ ਗੱਡੀਆਂ ਖ਼ਰੀਦਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਹੈ।
           ਮੋਟਰ ਵਹੀਕਲ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਭਾਗ ਲਈ ਵੀ ਵਾਹਨ ਖ਼ਰੀਦਣ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਰੱਖੀ ਗਈ ਜਿਸ ਵਿਚ 24 ਐਂਬੂਲੈਂਸਾਂ,10 ਪ੍ਰਿਜ਼ਨ ਵੈਨਜ਼,ਚਾਰ ਬੱਸਾਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਾਲ 2002-2007 ਦੌਰਾਨ 13.70 ਕਰੋੜ ’ਚ ਕੁੱਲ 266 ਗੱਡੀਆਂ ਖ਼ਰੀਦ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਵਜ਼ੀਰਾਂ ਲਈ 18 ਕੈਮਰੀ ਗੱਡੀਆਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
                             ਵਾਹਨਾਂ ਵਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਹੋਈ : ਕਮਿਸ਼ਨਰ
ਸਟੇਟ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਸ੍ਰੀ ਐਮ.ਕੇ.ਅਰਵਿੰਦ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਬੋਰਡ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਨਵੇਂ ਵਾਹਨ ਖ਼ਰੀਦਣ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰਾ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਆਉਣਾ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੀਟਿੰਗ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਨਸ਼ਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਦੂਸਰੇ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਵਾਹਨਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਨੂੰ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿਚ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਨੇ ਫ਼ੋਨ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕਿਆ।
   
         

                           ਨਵੇਂ ਵਜ਼ੀਰਾਂ ਲਈ 
       ਸ਼ਿੰਗਾਰੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਕੈਮਰੀ ਗੱਡੀਆਂ
                           ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ : ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਵੇਂ ਵਜ਼ੀਰਾਂ ਨੂੰ ਲਿਪਾਪੋਚੀ ਕਰਕੇ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਕੈਮਰੀ ਗੱਡੀਆਂ ਦੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਝੰਡੀ ਵਾਲੀ ਕਾਰ ਦੇ ਚਾਅ ’ਚ ਵਜ਼ੀਰਾਂ ਨੇ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਕੈਮਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਹੱਥੋਂ ਹੱਥ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੈਮਰੀ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਲਗਭਗ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਕਿਨਾਰੇ ਹੈ। ਕੈਪਟਨ ਵਜ਼ਾਰਤ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਵਜ਼ੀਰਾਂ ਨੇ ਵੀ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਮਗਰੋਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਕੈਮਰੀ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰ ਲਈਆ ਸਨ ਪ੍ਰੰਤੂ ਮਗਰੋਂ ਇੱਕ ਵਜ਼ੀਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਬਾਕੀ ਸਭ ਨੇ ਕੈਮਰੀ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਹੁਣ ਨਵੇਂ ਵਜ਼ੀਰਾਂ ਨੇ ਸਭ ਗੱਡੀਆਂ ਹੱਥੋਂ ਹੱਥ ਲੈ ਲਈਆਂ ਹਨ। ਸੂਤਰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਲਦੀ ਇਹ ਕੈਮਰੀ ਵਾਪਸ ਮੁੜ ਆਉਣੀਆਂ ਹਨ। ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਨਵੇਂ ਬਣੇ ਨੌ ਵਜ਼ੀਰਾਂ ਨੂੰ ਨੌ ਕੈਮਰੀ ਗੱਡੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਏਨੇ ਹੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਹਨ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਵਿਭਾਗ ਕੋਲ ਇਸ ਵੇਲੇ ਜਿਪਸੀਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਹਨ ਵਜੋਂ ਨਵੇਂ ਬਣੇ ਵਜ਼ੀਰ ਸੁਖਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਰੰਧਾਵਾ, ਸੁਖਬਿੰਦਰ ਸੁਖ ਸਰਕਾਰੀਆ,ਬਲਵੀਰ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਭੂਸ਼ਨ ਆਸੂ ਨੂੰ ਇਨੋਵਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
                    ਨਵੇਂ ਵਜ਼ੀਰ ਵਿਜੇ ਇੰਦਰ ਸਿੰਗਲਾ ਨੇ ਤਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਹਨ ਵਜੋਂ ਮੰਗ ਕੇ ਇਨੋਵਾ ਗੱਡੀ ਲਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਜਿਪਸੀ ਲੈਣ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਵਜ਼ੀਰ ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਕਾਂਗੜ, ਰਾਣਾ ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਸੋਢੀ ਅਤੇ ਓਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸੋਨੀ ਕੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਜਿਪਸੀਆਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਅਹਿਮ ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜਦੋਂ ਵਜ਼ਾਰਤ ਵਿਚ ਵਾਧੇ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਤਾਂ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਵਿਭਾਗ ਸ਼ੱੁਕਰਵਾਰ ਦੀ ਪੂਰੀ ਰਾਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੌ ਕੈਮਰੀ ਗੱਡੀਆਂ ਦੀ ਲਿਪਾਪੋਚੀ ਕਰਨ ਵਿਚ ਜੁਟਿਆ ਰਿਹਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ ਵਜ਼ਾਰਤ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋ ਵਾਰੀ ਵਾਧੇ ਦੀ ਗੱਲ ਚੱਲੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਮਹਿਕਮੇ ਨੇ ਜਨਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਦੋ ਵਾਰੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੈਮਰੀ ਗੱਡੀਆਂ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਾਈ ਸੀ। ਹੁਣ ਸ਼ੱੁਕਰਵਾਰ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੈਮਰੀ ਗੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਵਾਰਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਇੰਸਪੈਕਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਕੈਮਰੀ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵੀ ਤਕਰੀਬਨ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹੈ।
                  ਭਾਵੇਂ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਦੇ ਸੰਕਟ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਇਹ ਕੈਮਰੀ ਵੀ ਕੋਈ ਮਾੜਾ ਸੌਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਨਵੇਂ ਵਜ਼ੀਰਾਂ ਨੇ ਝੰਡੀ ਦੇ ਚਾਅ ਵਿਚ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਕੈਮਰੀਆਂ ਲੈਣ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵੀ ਨਾਂਹ ਨੁੱਕਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਕੈਪਟਨ ਵਜ਼ਾਰਤ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਵਜ਼ੀਰ ਫਾਰਚੂਨਰ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਧਰਮਸੋਤ ਹੀ ਕੈਮਰੀ ਗੱਡੀ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਤਕਰੀਬਨ ਵਜ਼ੀਰ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਵਾਹਨ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਜ਼ੀਰ ਨਵਜੋਤ ਸਿੱਧੂ ਇਸ ਵੇਲੇ ਲੈਂਡ ਕਰੂਜਰ (ਡੀਐਲ 8 ਸੀਬੀਐਲ 0001) ਵਰਤਦੇ ਹਨ। ਪੰਚਾਇਤ ਮੰਤਰੀ ਤ੍ਰਿਪਤ ਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬਾਜਵਾ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਅਰੁਨਾ ਚੌਧਰੀ ਵਲੋਂ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ‘ਇਨੋਵਾ’ ਗੱਡੀ ਵਰਤੀ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
                 ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ 20 ਅਪਰੈਲ 2016 ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਗੱਡੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਮੀਟਰ 15 ਰੁਪਏ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਮੀਟਰ 18 ਰੁਪਏ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਡਰਾਈਵਰ ਦੀ ਤਨਖ਼ਾਹ ਸਮੇਤ ਮੁਰੰਮਤ ਆਦਿ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਾਲ 2002-2007 ਦੌਰਾਨ 13.70 ਕਰੋੜ ’ਚ ਕੁੱਲ 266 ਗੱਡੀਆਂ ਖ਼ਰੀਦ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਵਜ਼ੀਰਾਂ ਲਈ 18 ਕੈਮਰੀ ਗੱਡੀਆਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਅਕਾਲੀ ਵਜ਼ਾਰਤ (2007-12) ਦੌਰਾਨ 9.69 ਕਰੋੜ ਵਿਚ ਕੁੱਲ 120 ਗੱਡੀਆਂ ਖ਼ਰੀਦੀਆਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਚ 21 ਕੈਮਰੀ ਗੱਡੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
                            ਸਟਾਫ਼ ਤੇ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ : ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ
ਆਮ ਰਾਜ ਪ੍ਰਬੰਧ ਤੇ ਤਾਲਮੇਲ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸ਼ੰਕਰ ਸਿਰੋਜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਨਵੇਂ ਵਜ਼ੀਰਾਂ ਲਈ ਸਟਾਫ਼ ਤੇ ਦਫ਼ਤਰ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਲਈ ਫਾਈਲ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੋਲ ਅਲਾਟਮੈਂਟ ਵਾਸਤੇ ਭੇਜ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵਾਹਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਸਟੇਟ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੇ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ’ਤੇ ਫ਼ੋਨ ਚੁੱਕਿਆ ਨਹੀਂ।

                       ਸਿਆਸੀ ਸੁੰਨਮਸਾਨ
   ਹੁਣ ਨਹੀਂਓ ਵੱਜਦੇ ਪਿੰਡ ਬਾਦਲ ਦੇ ਗੇੜੇ.. 
                        ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ : ਕਾਲਝਰਾਨੀ ਦਾ ਹੈਲੀਪੈਡ ਸੁੰਨਾ ਹੈ, ਸੜਕਾਂ ਭਾਂਅ ਭਾਂਅ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਨਾ ਕਿਧਰੇ ਹੂਟਰ ਵੱਜਦੇ ਹਨ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਬਾਦਲ ਪਿੰਡ ਵਾਲੀ ਜਰਨੈਲੀ ਸੜਕ ਤੇ ਭੀੜਾਂ ਦਿੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਕੂਮਤ ਬਦਲੀ ਦੇ ਇੱਕ ਵਰੇ੍ਹ ਮਗਰੋਂ ਵੀ ਪਿੰਡ ਬਾਦਲ ਨੂੰ ਜਾਂਦੀ ਸੜਕ ਹੁੰਗਾਰੇ ਨਹੀਂ ਭਰਨ ਲੱਗੀ। ਨਵੀਂ ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਬਾਦਲਾਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਹੈਲੀਪੈਡ ਦੀ ਚਮਕ ਦਮਕ ਕਾਇਮ ਰੱਖੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਾਲਝਰਾਨੀ ਦੇ ਜਿਸ ਹੈਲੀਪੈਡ ’ਤੇ ਆਏ ਦਿਨ ਉੱਡਣ ਖਟੋਲਾ ਮੇਲਦਾ ਸੀ, ਉਹ ਹੈਲੀਪੈਡ ਹੁਣ ਸੁੰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਬਠਿੰਡਾ ਪੁਲੀਸ ਇਸ ਸੁੰਨੇ ਪਏ ਹੈਲੀਪੈਡ ਦੀ ਪਹਿਰੇਦਾਰੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਤਿੰਨ ਪੁਲੀਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੰਚਾਰਜ ਹੌਲਦਾਰ ਪਰਮਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਹੈ।  ਜਦੋਂ ਅਕਾਲੀ ਵਜ਼ਾਰਤ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਕਾਲਝਰਾਨੀ ਹੈਲੀਪੈਡ ’ਤੇ ਪੂਰੀ ਗਾਰਦ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਕੈਪਟਨ ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਕੱੁਝ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਤਾਂ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾ ਲਏ ਸਨ ਪ੍ਰੰਤੂ ਬਾਦਲ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਲਈ ਹਾਲੇ ਵੀ ਕੱੁਝ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ।
                    ਪਿੰਡ ਕਾਲਝਰਾਨੀ ਦੇ ਲੋਕ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੁਣ ਕਦੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਨਹੀਂ ਉੱਤਰਿਆ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰ ਬਣਨ ਮਗਰੋਂ ਇੱਕ ਦੋ ਵਾਰ ਅੌਰਬਿਟ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਉੱਤਰਿਆ ਸੀ ਪ੍ਰੰਤੂ ਹੁਣ ਲੰਮੇ ਅਰਸੇ ਤੋਂ ਸੁੰਨ ਹੀ ਵਰਤੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਹੈਲੀਪੈਡ ਦੇ ਨੇੜਲੀ ਮਾਰਕੀਟ ਦੇ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗੱਠਜੋੜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ 10 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਹੈਲੀਪੈਡ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ’ਤੇ ਮੇਲਾ ਹੀ ਲੱਗਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਕਾਲਝਰਾਨੀ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਗੱਲੋਂ ਹੈਰਾਨ ਹਨ ਕਿ ਪੁਲੀਸ ਹੁਣ ਸੁੰਨੇ ਹੈਲੀਪੈਡ ਦੀ ਹੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।  ਨੰਦਗੜ੍ਹ ਦੇ ਮੁੱਖ ਥਾਣਾ ਅਫ਼ਸਰ ਪਰਮਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ਤਰਕ ਸੀ ਕਿ ਕਾਲਝਰਾਨੀ ਪਿੰਡ ਕੋਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਸੀਮਾ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਤੋਂ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਸੂਤਰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੈਲੀਪੈਡ ’ਤੇ ਬਣੇ ਦੋ ਕਮਰਿਆਂ ਵਿਚ ਪੁਲੀਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਬੈਠੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਡਿਊਟੀ ਪੁਲੀਸ ਲਾਈਨ ਚੋਂ ਲਗਾਈ ਹੋਈ ਹੈ। ਇੱਕ ਏ.ਸੀ ਕਮਰਾ ਵੀ ਹੈ।
                     ਹੈਲੀਪੈਡ ਦੀ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਬਿੱਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਮੰਡੀ ਬੋਰਡ ਭਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਠਿੰਡਾ ਤੋਂ ਪਿੰਡ ਬਾਦਲ ਤੱਕ ਜੋ ਕੇਂਦਰੀ ਸੜਕ ਫ਼ੰਡ ਦੇ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੜਕ ਬਣਾਈ ਹੋਈ ਹੈ, ਉਸ ਤੇ ਹੀ ਪਿੰਡ ਕਾਲਝਰਾਨੀ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸੜਕ ਨੂੰ ਹੂਟਰਾਂ ਤੋਂ ਤਰਸੀ ਪਈ ਹੈ। ਬਠਿੰਡਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਤਰਫ਼ੋਂ ਜੋ ਵੇਰਵੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਬਾਦਲ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਸਾਲ 2012-17 ਦੀ ਵਜ਼ਾਰਤ ਦੌਰਾਨ ਹਰ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਤੇ ਪਿੰਡ ਬਾਦਲ ਦਾ ਗੇੜਾ ਮਾਰਿਆ ਹੈ। ਮਤਲਬ ਕਿ ਕਾਲਝਰਾਨੀ ਦੇ ਹੈਲੀਪੈਡ ’ਤੇ ਅੌਸਤਨ ਹਰ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਉੱਤਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੰਜ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿਚ ਬਾਦਲ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ’ਤੇ ਪਿੰਡ ਬਾਦਲ ਦੇ 426 ਗੇੜੇ ਲਾਏ ਹਨ। ਸਾਬਕਾ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿਚ ਪਿੰਡ ਬਾਦਲ ਆਉਣ ਜਾਣ ਲਈ 227 ਦਿਨ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਨੇ 189 ਦਿਨ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਵਰਤਿਆ।
                    ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਹਰਸਿਮਰਤ ਕੌਰ ਬਾਦਲ ਨੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਦੀ ਸਿਰਫ਼ 10 ਦਿਨ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਉਹ ਛੋਟੇ ਜਾਂ ਵੱਡੇ ਬਾਦਲ ਨਾਲ ਹੀ ਪਿੰਡ ਆਉਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।  ਜਦੋਂ ਕਾਲਝਰਾਨੀ ਦੇ ਹੈਲੀਪੈਡ ਤੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਉੱਤਰਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਮੁਕਤਸਰ ਤੇ ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ਐਸ.ਐਸ.ਪੀ ਹਾਜ਼ਰ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਹੈਲੀਪੈਡ ਤੇ ਬਿਜਲੀ ਚੋਰੀ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਫਰਵਰੀ 2014 ਵਿਚ ਮੰਡੀ ਬੋਰਡ ਨੇ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਲੈ ਕੇ ਹੈਲੀਪੈਡ ਤੇ ਮੀਟਰ ਲਵਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਹੈਲੀਪੈਡ ਪਿੰਡ ਕਾਲਝਰਾਨੀ ਦੀ ਦਾਣਾ ਮੰਡੀ ਵਿਚ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸਤੇ ਹੋਰ ਨਵੀਂ ਦਾਣਾ ਮੰਡੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਸੂਤਰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੁਣ ਇਕੱਲੇ ਹੈਲੀਪੈਡ ਤੇ ਸੁੰਨ ਨਹੀਂ ਵਰਤੀ ,ਪਿੰਡ ਬਾਦਲ ਦੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਵੀ ਵੱਢ ਖਾਣ ਨੂੰ ਪੈਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਮਝੋਂ ਇਹੋ ਗੱਲ ਬਾਹਰ ਹੈ ਕਿ ਬਠਿੰਡਾ ਪੁਲੀਸ ਸੁੰਨੇ ਹੈਲੀਪੈਡ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਏਨੀ ਫ਼ਿਕਰਮੰਦ ਕਿਉਂ ਹੈ।
               

                  ਰਸੂਖਵਾਨਾਂ ਨੇ ਦੱਬੀ 
  20 ਹਜ਼ਾਰ ਏਕੜ ਪੰਚਾਇਤੀ ਜ਼ਮੀਨ
                    ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ  : ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਚੌਧਰੀ ਕਰੀਬ ਤਿੰਨ ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਦੀ ਪੰਚਾਇਤੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੱਬੀ ਬੈਠੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਹੱਥ ਪਾਉਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਸੂਖਵਾਨਾਂ ਨੇ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ’ਤੇ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ੇ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਹਨ ਜਿਸ ਦੇ ਵਜੋਂ ਪੰਚਾਇਤੀ ਕਮਾਈ ਨੂੰ ਸਿੱਧੀ ਸੱਟ ਵੱਜ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਨੂੰ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ਿਆਂ ਕਾਰਨ ਹਰ ਵਰੇ੍ਹ ਕਰੀਬ 43 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੈਪਟਨ ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਹੁਣ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ੇ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਢੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਜ਼ਾਰਤ ਦੀ ਸਬ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ 3 ਮਈ ਨੂੰ ਮੀਟਿੰਗ ਵੀ ਸੱਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤੇ ਕਬਜ਼ਿਆਂ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵਿਚ ਕੇਸ ਵੀ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ।  ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਵਿਚ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਦੀ ਕਰੀਬ 20,282 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ’ਤੇ ਰਸੂਖਵਾਨਾਂ ਦੇ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ੇ ਹਨ ਜਿਸ ਦੀ ਮਾਰਕੀਟ ਕੀਮਤ ਕਰੀਬ ਤਿੰਨ ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਦੀ ਕਰੀਬ 1.70 ਲੱਖ ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਹੈ ਜਿਸ ਚੋਂ 1.42 ਲੱਖ ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਠੇਕੇ ਤੇ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
                    ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਪੰਚਾਇਤੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਅੌਸਤਨ ਠੇਕਾ ਕਰੀਬ 21 ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ੇ ਹੇਠਲੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ 43 ਕਰੋੜ ਦੀ ਸਲਾਨਾ ਆਮਦਨੀ ਤੋਂ ਪੰਚਾਇਤ ਮਹਿਕਮਾ ਵਿਰਵਾ ਹੈ। ਪੰਚਾਇਤ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਕੱੁਝ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਦਾ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਬਜ਼ਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਥਾਪੜਾ ਹੈ।  ਤੱਥਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੰਚਾਇਤੀ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਤੇ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪਟਿਆਲਾ ਵਿਚ ਹਨ ਜਿੱਥੇ 4541 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਰਸੂਖਵਾਨਾਂ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਹੇਠ ਹੈ। ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਕੋਲ ਕੁੱਲ 26472 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਹੈ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਵਿਕਾਸ ਤੇ ਪੰਚਾਇਤ ਅਫ਼ਸਰ ਪਟਿਆਲਾ ਸ੍ਰੀ ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ੇ ਛੁਡਾਉਣ ਲਈ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਢੀ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇੱਕੋ ਪਿੰਡ ਚੋਂ ਕਰੀਬ 90 ਏਕੜ ਰਕਬੇ ਤੋਂ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ਾ ਹਟਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹੋਰਨਾਂ ਕਈ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ ਇਹੋ ਕਾਰਵਾਈ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਚੋਂ ਦੂਸਰੇ ਨੰਬਰ ਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕਪੂਰਥਲਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ 3364 ਏਕੜ ਪੰਚਾਇਤੀ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਤੇ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ੇ ਹਨ। ਤੀਜੇ ਨੰਬਰ ਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਫਤਹਿਗੜ ਸਾਹਿਬ ਹੈ।
              ਭਾਵੇਂ ਫ਼ਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਛੋਟਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ 2435 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ’ਤੇ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ੇ ਹਨ। ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਕੋਲ ਕਰੀਬ 10852 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਹੈ। ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਦੇ ਹਲਕਾ ਲੰਬੀ ਦੇ ਚੰਨੂੰ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਕਰੀਬ 50 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਇਕਲੌਤਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਪੰਚਾਇਤੀ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਕੋਈ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਕੋਲ 742 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਹੈ ਜੋ ਕਬਜ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੈ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੋਗਾ ਦੀਆਂ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਕੋਲ 3201 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਸਿਰਫ਼ 6 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ਾ ਹੈ। ਬਠਿੰਡਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ 3865 ਏਕੜ ਪੰਚਾਇਤੀ ਜ਼ਮੀਨ ਹੈ ਜਿਸ ਚੋਂ 97 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ੇ ਹੇਠ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਾਨਸਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ 5164 ਏਕੜ ਪੰਚਾਇਤੀ ਜ਼ਮੀਨ ਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 35 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ਾ ਹੈ।
                     ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਜਲੰਧਰ ਵਿਚ 1967 ਏਕੜ,ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਵਿਚ 606 ਏਕੜ,ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਚ 886 ਏਕੜ,ਮੋਹਾਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ 819 ਏਕੜ,ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਵਿਚ 544 ਏਕੜ ਅਤੇ ਸੰਗਰੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ 349 ਏਕੜ ਪੰਚਾਇਤੀ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ੇ ਹਨ।  ਸੰਗਰੂਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਫ਼ਤਿਹਗੜ੍ਹ ਭਾਦਸੋਂ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ਾ ਹੈ। ਪੰਚਾਇਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਸਿਆਲੂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਵੀ ਰਸੂਖਵਾਨਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲੇ ਹੋਏ ਹਨ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹ ਮਿਲੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਪੰਚਾਇਤੀ ਆਮਦਨ ਨੂੰ ਇਹ ਕਬਜ਼ੇ ਵੱਡੀ ਸੱਟ ਮਾਰ ਰਹੇ ਹਨ।
                          ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੁਹਿੰਮ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ : ਬਾਜਵਾ
ਪੇਂਡੂ ਵਿਕਾਸ ਤੇ ਪੰਚਾਇਤ ਮੰਤਰੀ ਤ੍ਰਿਪਤ ਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬਾਜਵਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਪੰਚਾਇਤੀ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਤੋਂ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ੇ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਰੈਗੂਲਰ ਵੀ ਇਹ ਕਬਜ਼ੇ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੂੰ ਹਦਾਇਤਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਪੰਚਾਇਤ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਅਨੁਰਾਗ ਵਰਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਤੋਂ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਬਜ਼ੇ ਹਟਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।

                              ਮੋਦੀ ਪਟਕਾ
       ਐਫ.ਸੀ.ਆਈ ਕਣਕ ਖ਼ਰੀਦਣ ਤੋਂ ਭੱਜੀ
                            ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ : ਭਾਰਤੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਨੇ ਐਤਕੀਂ ਕਣਕ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਹੱਥ ਖਿੱਚ ਲਏ ਹਨ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਹੱਥਾਂ ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਪੈ ਗਈ ਹੈ। ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਦੇ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੇ ਸਾਫ਼ ਆਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਰ ਰੇਲ ਮੂਵਮੈਂਟ ਹੋਈ ਤਾਂ ਹੀ ਕਣਕ ਖ਼ਰੀਦ ਕਰਾਂਗੇ। ਵੱਡੀ ਬਿਪਤਾ ਅਨਾਜ ਭੰਡਾਰਨ ਲਈ ਜਗ੍ਹਾ ਦੀ ਕਮੀ ਦੀ ਬਣੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਬਹਾਨੇ ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਨੂੰ ਅਨਾਜ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦ ਤੋਂ ਖਹਿੜਾ ਛੁਡਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਬਠਿੰਡਾ ਤੇ ਮਾਨਸਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਪਿਛਲੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਵੱਲੋਂ 20 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੱਕ ਕਣਕ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਰਹੀ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਹੁਣ ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਭੱਜ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ 20 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੋਂ ਖ਼ਰੀਦ ਘਟਾ ਕੇ 10 ਫ਼ੀਸਦੀ ਕਰਾ ਲਈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਪੰਜ ਫ਼ੀਸਦੀ ਕਰਨ ਦੀ ਹੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਨੇ ਗੱਲ ਆਖੀ ਹੈ। ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਨੇ ਬਠਿੰਡਾ ਅਤੇ ਮਾਨਸਾ ਦੇ 44 ਖ਼ਰੀਦ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿਚ ਕਣਕ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦ ਕਰਨੀ ਸੀ ਪ੍ਰੰਤੂ ਹੁਣ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਬਦਲਵੇਂ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
                   ਕਈ ਖ਼ਰੀਦ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿਚ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਖ਼ਰੀਦ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਐਫ.ਸੀ.ਆਈ ਨਾਲ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਨੇ ਬਠਿੰਡਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਿਰਫ਼ 2500 ਮੀਟਰਿਕ ਟਨ ਕਣਕ ਦੀ ਹੀ ਖ਼ਰੀਦ ਕੀਤੀ ਹੈ।  ਭਾਰਤੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਨੂੰ ਬਠਿੰਡਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ 21 ਖ਼ਰੀਦ ਕੇਂਦਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਮੌੜ,ਗੋਨਿਆਣਾ,ਸੰਗਤ,ਨਥਾਣਾ, ਭੁੱਚੋ ਅਤੇ ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਖ਼ਰੀਦ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿਚ ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਦਬਾਓ ਬਣਾਇਆ ਤਾਂ ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਦੇ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੇ ਹੱਥ ਖੜੇ੍ਹ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਕੋਲ ਬਠਿੰਡਾ ਮਾਨਸਾ 12 ਲੱਖ ਮੀਟਰਿਕ ਟਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਕਵਰਡ ਗੋਦਾਮ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ 13.50 ਲੱਖ ਮੀਟਰਿਕ ਟਨ ਚੌਲ ਆ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਨੇ ਤਰਕ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗੁਦਾਮ ਓਵਰਲੋਡ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਕਣਕ ਖ਼ਰੀਦ ਤੋਂ ਬੇਵੱਸ ਹਨ।
        ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਵੱਲੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਕਵਰਡ ਗੁਦਾਮਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਅਨਾਜ ਭੰਡਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਮਾਂ ਮੰਡੀ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਰੇਲਵੇ  ਮੂਵਮੈਂਟ ਰੁਕ ਗਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਰੇਲਵੇ ਦਾ ਕੋਈ ਤਕਨੀਕੀ ਕੰਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਖੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਦੇ ਮੈਨੇਜਰ (ਖਰੀਦ) ਸ੍ਰੀ ਸਿਧਾਰਥ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਅਗਰ ਕੋਈ ਰੇਲਵੇ ਰੈਕ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਹੀ ਉਹ ਕਣਕ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦ ਸੰਭਵ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਨਿਗਮ ਕੋਲ ਅਨਾਜ ਭੰਡਾਰਨ ਲਈ ਜਗ੍ਹਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਖ਼ਰੀਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬੇਵੱਸ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਤਾਂ ਖ਼ਰੀਦ ਸਿਰਫ਼ ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਮੂਵਮੈਂਟ ਤੇ ਹੀ ਨਿਰਭਰ ਕਰੇਗੀ। ਸੂਤਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਏਦਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸਥਿਤੀ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਬਣਨ ਲੱਗੀ ਹੈ।
         ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਦੀ ਕੋਰੀ ਨਾਂਹ ਮਗਰੋਂ ਸਾਰਾ ਭਾਰ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਖ਼ਰੀਦ ਏਜੰਸੀਆਂ ਤੇ ਪੈਣ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਖ਼ੁਰਾਕ ਤੇ ਸਪਲਾਈਜ਼ ਕੰਟਰੋਲਰ ਸ੍ਰੀ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਕੋਲ ਵੀ ਏਨੀ ਮੌਕੇ ਤੇ ਜਗ੍ਹਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਵੀ ਖ਼ਰੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ ਪ੍ਰੰਤੂ ਫਿਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਖ਼ਰੀਦ ਕੇਂਦਰਾਂ ਤੇ ਐਫ.ਸੀ.ਆਈ ਨਾਲ ਸ਼ੇਅਰਡ ਮੰਡੀਆਂ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ ਨੂੰ ਲਿਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਮੁਕੰਮਲ ਹਨ। ਸੂਤਰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਉਂਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਕੇਂਦਰੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਿਗਮ ਦੀ ਇਨਕਾਰੀ ਕੈਪਟਨ ਹਕੂਮਤ ਦੀ ਸਾਖ ਨੂੰ ਸੱਟ ਮਾਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਐਫਸੀਆਈ ਦੀਆਂ ਮੰਡੀਆਂ ਵਿਚ ਰੌਲਾ ਪੈਣ ਦੇ ਅਸਾਰ ਵਧ ਜਾਣੇ ਹਨ।

                      ਬਾਦਲਾਂ ਦੇ ਹਲਕੇ ’ਚ  
   ਸਿਆਸੀ ਕਿੱਕਲੀ ਪਾਵੇਗਾ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ
                         ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ : ਮੈਂਬਰ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਤੇ ‘ਆਪ’ ਆਗੂ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਨੇ ਅਗਲੀ ਚੋਣ ਬਾਦਲਾਂ ਦੇ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਲੜਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਖਿੱਚ ਲਈ ਹੈ। ਬਸ਼ਰਤੇ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਅੜਿੱਕਾ ਨਾ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਵੇ। ਅੰਦਰਲੇ ਭੇਤੀ ’ਤੇ ਯਕੀਨ ਬੰਨ੍ਹੀਏ ਤਾਂ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ‘ਮਿਸ਼ਨ-2019’ ’ਚ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਹਰਸਿਮਰਤ ਬਾਦਲ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਉੱਤਰਨ ਦਾ ਮਨ ਬਣਾਈ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਅੰਦਰੋਂ ਅੰਦਰੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਢ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਵਕਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਬਠਿੰਡਾ ਤੋਂ ਦਾਅ ਖੇਡਣ ਦੇ ਇੱਛੁਕ ਹਨ। ਇੱਧਰ ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ‘ਆਪ’ ਵਿਧਾਇਕ ਵੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ’ਤੇ ਬਠਿੰਡਾ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜਨ ਦਾ ਦਬਾਓ ਅੰਦਰੋਂ ਅੰਦਰੀਂ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ।ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਐਮ.ਪੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਵੱਲੋਂ ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਠਿੰਡਾ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਰੋਗਾਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅੰਦਰਖਾਤੇ ‘ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਾਹਤ ਫ਼ੰਡ’ ਚੋਂ ਮਾਲੀ ਇਮਦਾਦ ਦਿਵਾਉਣ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਢੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਆਉਂਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵੀ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਹਰਸਿਮਰਤ ਕੌਰ ਬਾਦਲ ਦੀ ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜਣ ਦੀ ਚਰਚਾ ਹੈ। ਫ਼ਾਜ਼ਿਲਕਾ ਤੋਂ ਮਰਹੂਮ ਗੈਂਗਸਟਰ ਰੌਕੀ ਦੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਨਾ ਵੀ ਇਹੋ ਸੰਕੇਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
            ਸੂਤਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਬਠਿੰਡ ਤੋਂ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰਾਂ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਵੇਗਾ। ਹਰਸਿਮਰਤ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਬੁਢਲਾਡਾ ਦੇ ਇੱਕ ਜਨਤਿਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿਚ ਆਖਿਆ ਕਿ ਉਹ ਬਠਿੰਡਾ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਹੀ ਚੋਣ ਲੜਨਗੇ। ਉਹ ਇਹ ਇਸ਼ਾਰਾ ਵੀ ਕਰ ਗਏ ਕਿ ‘ਬਾਕੀ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਨੇ ਜਿੱਥੋਂ ਦਾ ਦਾਣਾ ਪਾਣੀ ਲਿਖਿਆ, ਉੱਥੇ ਜਾਣਾ ਪੈਣਾ।’ ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ਨੌ ਅਸੈਂਬਲੀ ਹਲਕਿਆਂ ਚੋਂ ਪੰਜ ਤੇ ‘ਆਪ’ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕ ਕਾਬਜ਼ ਹਨ। ਇਵੇਂ ਸੰਗਰੂਰ ਸੀਟ ਦੇ 9 ਅਸੈਂਬਲੀ ਹਲਕਿਆਂ ਚੋਂ 5 ਹਲਕੇ ‘ਆਪ’ ਕੋਲ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਵੱਲੋਂ ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ, ਸੁਖਦੇਵ ਸਿੰਘ ਢੀਂਡਸਾ ਅਤੇ ਬੀਬੀ ਰਜਿੰਦਰ ਕੌਰ ਭੱਠਲ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਚੋਣ ਲੜੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਅਗਲੀ ਚੋਣ ਹਰਸਿਮਰਤ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੜਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਦਾ ਨਵਾਂ ਫੈਸਲਾ ਬਾਦਲਾਂ ਲਈ ਘਬਰਾਹਟ ਵਾਲਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਿਆਸੀ ਮਾਹਿਰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤਿਕੋਣਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਅਕਾਲੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਲਈ ਰਾਹ ਪੱਧਰਾ ਕਰੇਗਾ।
         ਅਹਿਮ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਨਵੇਂ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿਚ ਦੋ ਹਲਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਕਾਗ਼ਜ਼ ਦਾਖਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬਠਿੰਡਾ ਮਾਨਸਾ ਦੇ ਲੋਕ ਭਾਵੁਕ ਸੁਭਾਅ ਅਤੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਸੁਰ ਵਾਲੇ ਹਨ ਜਿਸ ਦਾ ਫ਼ਾਇਦਾ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਭਗਵੰਤ ਦੇ ਪਿਛਲੀ ਚੋਣ ਵਿਚ ਵੱਡੇ ਇਕੱਠ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿਚ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੂਤਰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਅਗਲੀ ਚੋਣ ‘ਆਪ’ ਤਰਫ਼ੋਂ ਹੀ ਲੜਨਗੇ। ਪਿਛਲੇ ਕੱੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਸਿਆਸੀ ਤੌਰ ਤੇ ਠੰਢੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਇਕਦਮ ਨਵੀਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨਾਲ ਮੋੜਾ ਦੇਣ ਦੇ ਰੌਂਅ ਵਿਚ ਹਨ। ਮੌੜ ਤੋਂ ‘ਆਪ’ ਵਿਧਾਇਕ ਜਗਦੇਵ ਕਮਾਲੂ ਨੇ ਨਿੱਜੀ ਰਾਇ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਆਖਿਆ ਕਿ ਬਾਦਲਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਸਖ਼ਤ ਟੱਕਰ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਗਰ ਉਹ ਬਠਿੰਡਾ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜਨ ਲਈ ਮੰਨ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ‘ਆਪ’ ਦੀ ਝੋਲੀ ਇਹ ਸੀਟ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪੈ ਜਾਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਉਹ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਬੇਨਤੀ ਵੀ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
                 ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੁਢਲਾਡਾ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ‘ਆਪ’ ਵਿਧਾਇਕ ਬੁੱਧ ਰਾਮ ਨੇ ਨਿੱਜੀ ਰਾਇ ਰੱਖੀ ਕਿ ਲੋਕ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਨੂੰ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਬੁਢਲਾਡਾ ਵਿਚ ਰੱਖੀਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਭਗਵੰਤ ਨੂੰ ਬਠਿੰਡਾ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜਨ ਲਈ ਆਖਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਜੇ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਅਗਲੀ ਚੋਣ ਵਿਚ ਬਠਿੰਡਾ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਲੜੇ ਤਾਂ ‘ਆਪ’ ਨੂੰ ਸੀਟ ਸੌਖੇ ਹੀ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗੀ।  ਬਠਿੰਡਾ (ਦਿਹਾਤੀ) ਤੋਂ ‘ਆਪ’ ਵਿਧਾਇਕ ਰੁਪਿੰਦਰ ਰੂਬੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਸੀ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਵੀ ਬਠਿੰਡਾ ਤੋਂ ਉਤਾਰੇਗੀ, ਉਸ ਦੀ ਡਟ ਕੇ ਹਮਾਇਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਭਗਵੰਤ ਨੇ ਅੰਦਰੋਂ ਅੰਦਰੀਂ ਬਠਿੰਡਾ ਚੋਂ ਸਿਆਸੀ ਸੂਹ ਲੈਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ।
                                             ਦਾਣੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਗੱਲ ਆ: ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ
ਐਮ.ਪੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਸੰਗਰੂਰ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਵਿਚ ਰਿਕਾਰਡ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਸ਼ਹਿਰੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਫ਼ੰਡ ਵੰਡੇ ਹਨ। ਖ਼ਰਚ ਕੀਤਾ ਪੈਸਾ ਹੁਣ ਨਜ਼ਰ ਵੀ ਪੈਣ ਲੱਗਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਲਕੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਉਸ ਤੇ ਪੂਰਨ ਭਰੋਸਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ‘ ਸੰਗਰੂਰ ਹਲਕੇ ਨਾਲ ਚੰਗਾ ਪਿਆਰ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਸੰਗਰੂਰ ਤੋਂ ਹੀ ਅਗਲੀ ਚੋਣ ਲੜਨਗੇ, ਬਾਕੀ ਦਾਣੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵੀ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।’

                          ਦਰਦਾਂ ਦੀ ਪੰਡ
 ‘ ਮਹਿਲਾਂ ਵਾਲਿ਼ਓਂ, ਅਸੀਂ ਜਿਉਂਦੇ ਕਿਉਂ ਹਾਂ ’ 
                         ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ  : ‘ਅਸੀਂ ਜਿਉਂਦੇ ਹੀ ਕਿਉਂ ਹਾਂ’ , ਇਹ ਵੱਡਾ ਸੁਆਲ ਵਿਧਵਾ ਜਸਪਾਲ ਕੌਰ ਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਦਾ ਦੁੱਖ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਡਾ ਹੈ। ਖੇਤ ਰੱੁਸ ਗਏ ਤਾਂ ਪਤੀ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਖ਼ਾਲੀ ਜੇਬ ਨੇ ਬੱਚੀ ਲਈ ਸਕੂਲ ਨਦੀਦ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਦਾ ਤਪ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੋਚਾ ਮਾਰਨ ਦੇ ਕੰਮ ਤੋਂ ਜੁਆਬ ਨਾ ਮਿਲਦਾ। ਜਦੋਂ ਆਪਣੇ ਬਿਗਾਨੇ ਹੋ ਗਏ ਤਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੇ ਵੀ ਬੂਹੇ  ਭੇੜ ਲਏ। ਕੋਈ ਹੱਥ ਮਦਦ ਲਈ ਉੱਠੇ, ਹਰ ਦਰ ਤੇ ਵਿਲਕੀ। ਹਰ ਚੋਣ ’ਚ ਵੋਟ ਪਾਉਣੋਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਖੁੰਝੀ, ਫਿਰ ਵੀ ਕਿਸੇ ਭਾਵਨਾ ਦਾ ਮੋਨ ਨਾ ਟੁੱਟਿਆ। ਅਖੀਰ ’ਚ ਪਿੰਡ ਜੀਦਾ ਦੀ ਇਸ ਵਿਧਵਾ ਨੇ ਜਨਤਿਕ ਸੰਵਾਦ ’ਚ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੁਆਲ ਕੀਤਾ , ‘ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਰਹੀ, ਜਦੋਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਕੰਨਾਂ ’ਚ ਰੰੂ ਹੀ ਪਾ ਲਈ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਜਿਉਂਦੇ ਹੀ ਕਿਉਂ ਹਾਂ’। ਕਿਸਾਨ ਮਜ਼ਦੂਰ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ ਪੀੜਤ ਪਰਿਵਾਰ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਅੱਜ ਬਠਿੰਡਾ ’ਚ ਹੋਏ ਚੌਥੇ ਜਨਤਿਕ ਸੰਵਾਦ ’ਚ ਹਰ ਵਿਧਵਾ ਅੌਰਤ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਤੋਂ ਬੰਜਰ ਹੋਏ ਘਰ ਦਿੱਖ ਰਹੇ ਸਨ। ਏਦਾਂ ਦਾ ਸੁਆਲ ਖੇਮੂਆਣਾ ਦੀ ਵਿਧਵਾ ਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਦੇ ਦਿਲ ਦੇ ਹੰਝੂ ਅੱਖਾਂ ਤੋਂ ਵਗ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ‘ਤੁਸੀਂ ਦੱਸੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮੈਂ ਕਿਹੜਾ ਖੂਹ ਭਾਲਾਂ’।
                   ਵਿਧਵਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਛੇ ਲੱਖ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਹੈ, ਗੋਹਾ ਕੂੜਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, 14 ਸਾਲ ਦੀ ਬੱਚੀ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪੜਾਵਾਂ, ਕਿਵੇਂ ਸਮਝਾਵਾਂ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਇਕੱਲੀ ਅੰਨ੍ਹੀ ਨਹੀਂ, ਗੁੰਗੀ ਤੇ ਬੋਲੀ ਵੀ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਮਾੜੀ (ਮੌੜ) ਦੇ ਧਰਮ ਸਿੰਘ ਨੇ ਗੱਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ‘ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਝੱਲਦਾ ਤਾਂ ਫਿਰ ਗੱਡੀ ਦੀ ਲਾਈਨ ’ਤੇ ਸਿਰ ਧਰਨਾ ਪੈਂਦਾ।’  ਜਨਤਿਕ ਸੰਵਾਦ ’ਚ ਅਕਾਲੀ ਵਿਧਾਇਕ ਦਿਲਰਾਜ ਭੂੰਦੜ ਅਤੇ ‘ਆਪ’ ਵਿਧਾਇਕ ਜਗਦੇਵ ਕਮਾਲੂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੀ.ਪੀ.ਆਈ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਤੇ ਸਾਬਕਾ ਵਿਧਾਇਕ ਹਰਦੇਵ ਅਰਸ਼ੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਕਮੇਟੀ ਆਗੂ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਜਖੇਪਲ ਨੇ ਸੰਵਾਦ ਦੀ ਰੂਪ ਰੇਖਾ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੱਸੇ। ਧਰਮ ਸਿੰਘ ਨੇ ਅੱਗੇ ਆਖਿਆ , ‘ਨੀਂਦ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਲੈ ਕੇ ਸੌਂਦੇ ਨੇ ਕਿਸਾਨ, ਬਦਲੀਆਂ ਰੱੁਤਾਂ ਨੇ ਲੀਡਰਾਂ ਦੀ ਤਕਦੀਰ ਬਦਲੀ ਹੈ, ਕਿਰਤੀ ਤਾਂ ਅੱਜ ਵੀ ਰੋਹੀ ਦੀ ਕਿੱਕਰ ਵਾਂਗੂ ਇਕੱਲਾ ਹੈ’। ਕਰਜ਼ਾ ਮਾਫ਼ੀ ਬਾਰੇ ਆਖਿਆ , ‘ਕਿਤੇ ਇਹ ਕਰਜ਼ਾ ਮਾਫ਼ੀ ਕੱਤੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਬਣ ਜਾਵੇ।’
            ਅੱਜ ਵਿਧਵਾਵਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਇਹੋ ਪੁੱਛ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ‘ ਕੱਲਾ ਕਿਰਤੀ ਹੀ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਿਉਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।’ ਨਮੋਸ਼ੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਵਿਚ ਅੱਜ ਘਿਰਿਆ ਪੰਜ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦਾ ਬੱਚਾ ਬਲਰਾਜ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਚੁੱਪ ਕਿਉਂ ਪਸਰੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਬਲਜੀਤ ਕੌਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੌਣੇ ਦੋ ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਬਚੀ ਹੈ ਤੇ ਜਦੋਂ ਆੜ੍ਹਤੀਏ ਨੇ ਕੁਰਕੀ ਦੇ ਹੁਕਮ ਲੈ ਲਏ, ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਖੇਤਾਂ ’ਚ ਹੀ ਢੇਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਹੁਣ ਕਿੱਲੇ ਬੱਝੀ ਇੱਕ ਮੱਝ ਦਾ ਦੁੱਧ ਹੀ ਸਹਾਰਾ ਹੈ। ਅੰਗਹੀਣ ਵਿਧਵਾ ਅੌਰਤ ਰਣਜੀਤ ਕੌਰ ਦਾ ਪਤੀ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਗਿਆ ਤੇ 9 ਸਾਲ ਦਾ ਬੱਚਾ ਉਸ ਕੋਲ ਬਚਿਆ ਹੈ।  ਸੀਨੀਅਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸ੍ਰੀ ਐਸ.ਪੀ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸੰਵਾਦ ’ਚ ਕੜੀ ਬਣਦੇ ਹੋਏ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿਵਸਥਾ ਵੱਲੋਂ ਕਿਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਾਨਸਿਕ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਮਾਰੀ ਸੱਟ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਕਾਮਿਆਂ ਨੂੰ ਏਨਾ ਥਕਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਮੂਲੀ ਮੰਗਾਂ ਲਈ ਦਰ ਦਰ ਭਟਕਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਸੀਨੀਅਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹਮੀਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੀ ਚੌਤਰਫਾ ਸੰਕਟ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਖਿਆ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਅਲਾਮਤਾਂ ਨਾਲ ਕਈ ਪੜਾਵਾਂ ਤੇ ਲੜਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।
                  ‘ਇਲਾਜ ਨਾਲੋਂ ਤਾਂ ਮੌਤ ਸਸਤੀ ਹੈ’, ਕਿਸੇ ਵਿਧਵਾ ਨੇ ਇਹ ਗੱਲ ਵੀ ਰੱਖੀ। ਸਰਕਾਰ ਜਰਵਾਣੀ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਕਿਥੇ ਫ਼ਰਿਆਦ ਕਰੀਏ।  ਬਠਿੰਡਾ ਖ਼ਿੱਤੇ ਚੋਂ ਪੁੱਜੀ ਹਰ ਵਿਧਵਾ ਤਰਫ਼ੋਂ ਨੌਜਵਾਨ ਲੜਕੀ ਕਿਰਨਜੀਤ ਕੌਰ ਝੁਨੀਰ  ਅਤੇ ਜਸਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਲੀਡਰਾਂ ਨੂੰ ਨਸੀਹਤ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਦੂਸ਼ਣਬਾਜ਼ੀ ਛੱਡ ਦੇਣ, ਖੇਤਾਂ ਦੇ ਕਾਮਿਆਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਸਮਝਣ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਲੁੱਟੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਸੀਪੀਆਈ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਹਰਦੇਵ ਅਰਸ਼ੀ ਨੇ ਆਖਿਆ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਕਟਹਿਰੇ ਵਿਚ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਪੱਕਾ ਇਲਾਜ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਗੁਰੂ ਘਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਮੇਟੀਆਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਰਵਾਰਾਂ ਦੀ ਬਾਂਹ ਫੜਨ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
          ਵਿਧਾਇਕ ਦਿਲਰਾਜ ਭੂੰਦੜ ਨੇ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਦੂਸ਼ਣਬਾਜ਼ੀ ਛੱਡ ਕੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਸੋਚਣਾ ਵਾਸਤੇ ਆਖਿਆ ਜਦੋਂ ਕਿ ‘ਆਪ’ ਵਿਧਾਇਕ ਜਗਦੇਵ ਕਮਾਲੂ ਨੇ ਆਖਿਆ ਅੱਜ ਦਾ ਨੇਤਾ ਹੁਣ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੱਕ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ, ਅਹਿਸਾਨ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਡਾ.ਗੁਰਮੇਲ ਮੌਜੀ ਨੇ ਸਭਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕਮੱੁਠ ਅਤੇ ਜਾਗਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ। ਜਨਤਿਕ ਸੰਵਾਦ ਵਿਚ ਕਿਸਾਨ ਆਗੂ ਸ਼ਿੰਗਾਰਾ ਸਿੰਘ ਮਾਨ, ਮਾਸਟਰ ਖੇਤਾ ਸਿੰਘ, ਦਰਸ਼ਨ ਧਨੇਠਾ, ਨਵਦੀਪ ਜਖੇਪਲ, ਚਰਨਜੀਤ ਕੌਰ ਲੁਬਾਣਾ,ਮਨਜੀਤ ਕੌਰ,ਪ੍ਰਗਟ ਸਿੰਘ ਹਾਜ਼ਰ ਸਨ।